งานแฮนด์เมดเก๋ๆ ชิคๆ อย่างกระเป๋าเป้ที่มีสีและลวดลายอย่างเท่เลยใบนี้ ทำจากไม้ไผ่ที่ถูกเหลาให้เป็นเส้น…เอามาสานกันให้เป็นลวดลายเล็กๆ ละเอียดๆ เติมมุมมองด้านดีไซน์ลงไปให้ออกมายิ่งทันสมัย ไม่เท่านั้น “งานคราฟท์” นี้ของไทยยังทำหน้าที่ประชาสัมพันธ์ลายไทยที่มีรายละเอียดงดงามและเรื่องราวของงานฝีมือให้โลกรู้จัก
ความลับเบื้องหลังมหัศจรรย์แห่งความสวยงามนี้ ยังมีเรื่องของความแข็งแรงสำหรับการใช้งานอย่างทนทานได้ ซ่อนอยู่ด้วย นับเป็นอีกผลงานอะเมซซิงฝีมือคนไทยแท้ๆ เพราะยิ่งผลงานชิ้นเล็ก ไม้ไผ่ที่ใช้สานสร้างลวดลายและขึ้นรูปเป็นของใช้แต่ละอย่าง ยิ่งต้องมีขนาดเล็กลงไปด้วย
รู้หรือไม่ แหล่งผลิตเครื่องจักสานไม้ไผ่ที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทยนี้อยู่ที่อำเภอพนัสนิคม จังหวัดชลบุรีนี่เอง ที่นี่มีชุมชนที่สืบสานงานศิลปหัตถกรรมอยู่มากมายหลายแห่ง
หนึ่งในนั้นคือศูนย์ส่งเสริมฝีมือจักสานด้วยไม้ไผ่ ที่รวบรวมช่างฝีมือระดับประเทศ สร้างสรรค์และพัฒนางานหัตถศิลป์ชั้นครู จักสานลวดลายเฉพาะ อย่างลายดอกพิกุล ที่มีความละเอียดอ่อนและประณีตงดงามกว่าใคร ให้ผู้ที่หลงรักในงานฝีมือได้เป็นเจ้าของ
จักสานไม้ไผ่งานภูมิปัญญาไทย
หลายคนอาจเคยตั้งคำถามว่า ทำไมงานจักสานไม้ไผ่แห่งพนัสนิคมถึงมีมูลค่าสูง?
คำตอบอยู่ที่การสร้างงานสานอันแสนประณีตละเอียดละออ ที่สืบทอดต่อกันมาจากรุ่นสู่รุ่น ทุกขั้นตอนจากเริ่มต้นจนจบออกมาเป็นกระเป๋าเก๋ๆ ล้วนมาจากมันสมองและสองมือของช่างฝีมือมากประสบการณ์ เริ่มด้วยการสรรหาไม้ไผ่นวลคุณภาพดี…ไม้ไผ่ชนิดนี้มีคุณสมบัติพิเศษ ผิวละเอียดเนียน เนื้ออ่อน หากแต่เหนียว แข็งแรง สามารถจักเป็นเส้นตอกได้ง่าย ซึ่งไม้ไผ่เหล่านี้มีอย่างอุดมสมบูรณ์ในเขตพนัสนิคม
จากนั้นกระบวนการแปรรูปไม้ไผ่ก็เริ่มต้นขึ้น ด้วยการขูดเอาผิวด้านนอกส่วนที่มีความมันของไผ่ออก ซึ่งใช้เวลาถึงวันละ 7-8 ชั่วโมง ก่อนมาผ่าให้เป็นชิ้นบางขึ้น
ดูเหมือนง่ายเมื่อเห็นคุณป้า คุณน้าบางคนก็ทำได้อย่างสบายๆ แต่บอกเลยว่าการผ่าไม้ไผ่ให้แยกออกจากกันต้องอาศัยความชำนาญ บางคนออกกำลังกายมาตลอดยังผ่าเป็นท่อนเล็กๆ สวยงามไม่ได้
จากนั้นความพิถีพิถันยังเกิดขึ้นในช่วงที่ช่างสานเอาเส้นไผ่ที่ตอกออกมาแล้วแทงทะลุไปในอุปกรณ์ทรงกลม เช่น ฝากระป๋องนมที่เจาะรูถี่ๆ เพื่อให้เส้นตอกเสมอเท่ากันทุกเส้น ซึ่งช่างฝีมือเรียกกันว่าช่วง ‘ชักเลียด’ นั่นเอง ได้เส้นตอกมาแล้วจากนั้นเป็นช่วงที่ต้องใช้สมาธิและเวลาอย่างมาก นั่นคือการสาน…ที่ค่อยๆ ถักเส้นตอกอย่างละเอียดจนเป็นชิ้นงาน
“ไม้ไผ่เส้น” ที่เอามาสานนี่ มีขนาดตั้งแต่เป็นแผ่นเหมือนริบบี้ไซส์เล็ก ไปจนเล็กเกือบเท่าเส้นผม…น่าอะเมซซิงไหมล่ะ?
…ลายพิกุลบนกระเป๋า ความน่าทึ่ง! ขั้นกว่า…
ลวดลายดอกพิกุลสะท้อนความเป็นพื้นบ้านไทยแล้วยังเต็มไปด้วยความละเอียดอ่อนที่ “ทรงคุณค่า” เพราะต้องใช้ฝีมือขั้นสูงในการสานจนถึงขนาดที่เรียกว่าข้ามไปสู่การเป็นงานศิลปะที่แสดงอัตลักษณ์ฝีมืองานสานของไทยเลยทีเดียว
ความงดงามของลายพิกุลที่เกิดจากการทำงานสานไม้ไผ่นี้ ยังมีรายละเอียดที่หลากหลาย ต่อยอดจากลายดอกพิกุลพื้นฐานให้ซับซ้อนยิ่งขึ้นอีก ไม่ว่าจะเป็นลายพิกุลร่วง พิกุลดอกบัว พิกุลลายดอกแหน พิกุลดาวล้อมเดือน หรือพิกุลลายไทย ลายไทยนี้ล้วนสร้างความน่าทึ่งด้วยการจำลองเอาดอกไม้ไทยดอกเล็กๆ ลงมาอยู่ในงานจักสานนั่นเอง
ตัวเอกอย่างลายดอกพิกุลที่ถูกสานออกมาเป็นดอกไม้กระจิ๋วหลิวดังกล่าว ต้องใช้เวลาทำร่วมสามเดือนเลยทีเดียว กว่าจะประกอบกันเป็นชิ้นงานที่สามารถนำมาแปรรูปเป็นข้าวของเครื่องใช้ตามแบบวิถีชีวิตแต่เก่าก่อน ไปจนถึงผลิตภัณฑ์จักสานไม้ไผ่ที่มีความสวยงามหลากหลายรูปแบบที่ทันสมัยถูกใจคนไทยและนักท่องเที่ยวต่างชาติ
Suggestion
สานต่อพลังชุมชน ให้ไปไกลในตลาดโลก
ศูนย์ส่งเสริมฝีมือจักสานด้วยไม้ไผ่บริบูรณ์ แห่งอำเภอพนัสนิคม จังหวัดชลบุรี ก่อตั้งด้วยการสานต่อแนวทางพระราชดำริจากโครงการส่งเสริมอนุรักษ์ฝีมือจักสานด้วยไม้ไผ่ มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิตติ์พระบรมราชินีนาถ เพื่อช่วยเหลือดูเเลและยกระดับช่างฝีมือท้องถิ่น ในการรักษาภูมิปัญญาไม่ให้สูญหายด้วยการรวบรวมช่างฝีมือเเละสืบสานพัฒนางานมาอย่างต่อเนื่อง
การสนับสนุนด้านตลาดจำหน่ายของ คิง เพาเวอร์ เข้ามาช่วยให้มุมมองในการขายอย่างเปิดโลกทรรศน์ยิ่งขึ้น ที่ “นอกจากจะช่วยสนับสนุนช่างฝีมือไทยให้ยืนหยัดอย่างยั่งยืน และยังช่วยสร้างรายได้กลับมาที่ชุมชนทำให้ชีวิตความเป็นอยู่ดีขึ้นมีความยั่งยืนมากขึ้น” บี-ปราณี บริบูรณ์ ผู้รวมกลุ่มชาวบ้านทำศูนย์ส่งเสริมฝีมือจักรสารงานไม้ไผ่มีความยินดีที่การถ่ายทอดภูมิปัญญาสู่คนรุ่นหลังเกิดขึ้น เป็นเสาหลักแห่งศิลปหัตถกรรมพื้นบ้านซึ่งเป็นภูมิปัญญาของท้องถิ่นแล้ว ยังช่วยสืบสานงานฝีมืออันประณีตของไทยให้ไปไกลทั่วโลกอีกด้วย
งานฝีมือแสนละเอียดในหลากหลายรูปแบบ ตั้งแต่พัด ตะกร้า กระจาด กระเป๋าถือไซส์มินิ เป้ใบใหญ่สุดโมเดิร์น ข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ ไปจนถึงอุปกรณ์ตกแต่งบ้าน โดยเฉพาะอย่างยิ่งผลิตภัณฑ์ลายดอกพิกุลอันเป็นอัตลักษณ์ประจำท้องถิ่นที่ทั้งสวยงาม อ่อนช้อย แต่แข็งแรง คงทน กลายเป็น “ของต้องช้อป” สำหรับคนไทยหรือนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติที่หลงใหลในงานฝีมือเป็นอย่างมาก
BORRIBOON
ที่ตั้ง : 36 ถ.อินทอาษา ต.พนัสนิคม อ.พนัสนิคม จ.ชลบุรี 20140
Facebook: BORRIBOON
ข้อมูลสินค้าเพิ่มเติมที่ตลาดพลังคนไทย
คลิก: BORRIBOON
สนใจสินค้าพลังคนไทย สามารถสนับสนุนได้ที่คิง เพาเวอร์ทุกสาขา
ปักหมุดจุดเช็คอิน-แชะรูป-ท่องเที่ยวใกล้เคียง
• ตลาดน้ำสามวัง มีของอร่อยให้เลือกชิม ตั้งแผงขายวางโชว์บนแคร่ไม้ไผ่ในซุ้มมุงจากให้นั่งชิมและชมบรรยากาศย้อนอดีต ยังสามารถเช่าเรือพายชมตลาดเอง หรือจะเลือกนั่งเรือลำที่มีคนช่วยพายให้ได้แชะภาพสวยๆ บนเรือก็ได้
• หอพระไตรลอยน้ำ อายุนับร้อย อยู่ที่วัดใต้ต้นลาน สายประวัติศาสตร์ศิลป์ห้ามพลาดเลย ที่วัดนี้ยังมีพระพุทธรูปศิลปะการปั้นแบบฉบับของประเทศลาวให้ชมความงดงามและสักการะเพื่อสิริมงคล
• สะพานชลมารควิถี ก่อนกลับเมืองกรุง แวะถ่ายภาพที่แลนด์มาร์คแห่งใหม่ล่าสุดของชลบุรี เส้นทางเลี่ยงเมืองเลียบชายฝั่งนี้ยาวถึง 16 กม.!! จุดชมวิวพระอาทิตย์ตกที่สวยที่สุดอีกแห่งหนึ่ง
